رشته‌ی مهندسی شیمی، یکی از رشته‌هایی است که در زیرگروه دوم کنکور سراسری رشته‌ی ریاضی قرار دارد. به دلیل شناخت محدود و ناقص از رشته‌های دانشگاهی بسیاری از دانش‌آموزان رشته‌ی ریاضی که به درس شیمی علاقه‌مندند، به دنبال انتخاب رشته‌ی مهندسی شیمی هستند؛ در حالی که نام این رشته اگرچه با شیمی همراه است اما تعداد واحد درسی مرتبط با درس شیمی در این رشته کم است. یک شرط اصلی برای موفقیت در رشته‌ی مهندسی شیمی، داشتن پایه‌ی ریاضی قوی است؛ اگر درس ریاضی و مباحث حل معادله و محاسبات، جز نقاط قوت پایدار شما باشد، از انتخاب این رشته راضی و خشنود خواهید بود.
در این پست از سایت گروه آموزشی آسام می خواهیم به بررسی و بازار کار رشته مهندسی شیمی بپردازیم؛
طبق تعریف رسمی انجمن مهندسی شیمی آمریکا (AICHE ) مهندسی شیمی بصورت زیر تعریف میشود :
کاربرد اصول علوم فیزیکی همراه با مبانی اقتصادی و روابط انسانی در زمینه هایی که مستقیما به فرایندها و دستگاه هایی که در آنها ماده به منظور تغییری در حالت یا مقدار انرژی و یا ترکیبش تحت عمل قرار گرفته باشد .
یا به عبارت ساده تر و عامیانه تر خودمونی :
طراحی فرایند برای صنایع شیمیایی، جهت تبدیل مواد اولیه به فرآورده های با ارزش
کار یک مهندس شیمی از جایی شروع میشود که او میتواند کشفیات شیمیدان ها را تا مرز تولید صنعتی پیش ببرد. مهندس شیمی توانایی طراحی فرایند های مختلفی رو دارد . میتواند تجهیزات را برای فرایند ها طراحی کند.
میتوان گفت تمام وسایل مورد استفاده در زندگی روزمره ی مردم جهان مانند پلاستیک ، فلز ، کاغذ و … ساخته ی دست مهندسان شیمی است و به کمک آنان ساخته میشود و مهندسان شیمی روی آنها نظارت دارند.
این رشته را نمیتوان به صورت عمومی و در چند خط تعریف کرد . طیف وسیعی که فعالیت های مهندسی شیمی دارد باعث میشود که با هر جمله ای که در رابطه با این رشته زده میشود بسیاری از ناگفته ها در مورد این رشته باقی میماند.
از دروس اصلی رشته مهندسی شیمی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
موازنه ماده و انرژی
ترمودینامیک
مکانیک سیالات
انتقال حرارت
سینتیک و طراحی انواع راکتور
و …
اساس و پایه‌ی رشته‌ی مهندسی شیمی، درس 4 واحدی موازنه‌ی انرژی و مواد است که اگر آن را به خوبی یاد بگیرید، بی‌شک روزهای خوبی خواهید داشت. این درس اگرچه مهم و کلیدی است، اساس و پایه‌ی آن محاسبات ساده‌ی ریاضی است که با تمرین زیاد در این درس موفق می‌شوید. اگر قصد ادامه‌ی تحصیل و صاحب‌نظر شدن در این رشته را دارید باید مقوله‌ی پدیده‌های انتقال را به خوبی یاد بگیرید. پدیده‌های انتقال شامل سه بخش اصلی انتقال مومنتوم (سیالات)، انتقال حرارت و انتقال جرم (انتقال جرم و عملیات واحد) است. مزیت اصلی این رشته این است که بسیاری از درس‌ها را هم به صورت تئوری و هم عملی (آزمایشگاهی) یاد می‌گیرید. برای مثال یادگیری هم‌زمان درس سیالات در کلاس درس و آزمایشگاه یکی از ماندگارترین خاطرات تحصیلی شما خواهد شد.
ادامه‌ی تحصیل و آینده‌ی شغلی
یکی از مزایای رشته‌ی مهندسی شیمی این است که گرایش‌های آن در مقطع کارشناسی ارشد، بسیار متنوع و گسترده است؛ به طوری که حتی علم نوین نانوتکنولوژی را نیز دربرمی‌گیرد و امکان ادامه‌ی تحصیل تا دکترا در این رشته وجود دارد.
پس از فارغ‌التحصیلی در رشته‌ی مهندسی شیمی، امکان اشتغال در کارخانه‌های تولیدی (به عنوان مهندس تولید) و شرکت‌های مشاور (به عنوان مهندس مشاور) وجود دارد. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های مهندس شیمی این است که به طور هم‌زمان مهارت مهندس مکانیک و مهندس شیمی را آموخته است و حتی میتواند تمام طرح‌های خود را از نظر اقتصادی و بازدهی امکان‌سنجی کند. به عبارتی یک مهندس شیمی موفق هم‌زمان میتواند مهندس صنایع و مکانیک خوبی باشد.
